Trong giới nuôi gà đá, người ta thường nói: “Chọn trống một, chọn mái mười”. Ý chỉ rằng, để tạo ra được một đời gà con có tố chất thi đấu cao, thì gà chọi mẹ mới là nhân tố quyết định bền vững. Vậy cách chọn gà chọi mẹ chuẩn là gì? Hãy cùng tìm hiểu từ đặc điểm ngoại hình, dòng máu đến khả năng sinh sản để đảm bảo bạn đầu tư đúng từ bước đầu tiên.
Vì sao cần chọn gà chọi mẹ chuẩn?
Trái ngược với suy nghĩ phổ biến, giống gà tốt không chỉ phụ thuộc vào trống. Gà mẹ mới là yếu tố di truyền mạnh hơn, đặc biệt là những đặc điểm về thể trạng, sức đề kháng và thần thái chiến đấu.
Gà mẹ ảnh hưởng đến 70% phẩm chất đàn con
Theo nhiều sư kê lâu năm, gà mái khỏe, lai giống chuẩn sẽ tạo ra đời con đều, không dị tật, bản năng đá tốt từ nhỏ. Trong khi gà mẹ bệnh, thiếu chất, máu lai tạp… thường cho ra lứa con yếu, dễ bệnh, đá kém.
Nền tảng cho nhân giống lâu dài
Việc chọn đúng gà chọi mẹ ngay từ đầu giúp bạn tạo ra dòng gà riêng, tiết kiệm thời gian – chi phí tuyển chọn sau này, nhất là khi có ý định phát triển thành trại giống chuyên nghiệp.
Tiêu chí đánh giá một con gà chọi mẹ đạt chuẩn
Không phải cứ gà mái to, lông mượt là đạt chuẩn. Một con gà chọi mẹ thực thụ cần đạt nhiều yếu tố từ ngoại hình đến khả năng di truyền, được tổng hợp qua kinh nghiệm thực chiến của giới chơi gà.
Ngoại hình – Tướng gà mẹ truyền giống tốt
- Thân hình chắc, lườn sâu, vai nở: Giúp nuôi trứng tốt, không cong vẹo
- Chân vuông, vảy đều, móng sắc: Biểu hiện của dòng đá mạnh, con sinh ra dễ học đòn
- Mắt tinh, mặt khô: Gà mẹ lanh lợi, dễ dạy con, truyền thần thái chiến đấu
Lông và da
- Lông mượt, ép sát thân, không xù – biểu hiện sức khỏe tốt
- Da đỏ hồng, không nhợt nhạt – cho thấy máu huyết lưu thông đều
Tính cách của gà mái
- Tăng động, hung hăng với gà lạ: là dấu hiệu tốt
- Không bỏ con, biết gọi con ăn – rất quan trọng khi nuôi con bằng mẹ
Nguồn gốc và dòng máu – Yếu tố sống còn khi chọn gà chọi mẹ
Một yếu tố cực kỳ quan trọng khi chọn mái là nguồn gốc huyết thống. Dù gà có đẹp cỡ nào, nhưng không rõ cha mẹ là ai, chưa từng cho ra đời lứa gà đá tốt thì cũng không nên chọn.
- Gà mẹ từng đẻ ra chiến kê thắng 2 trận trở lên → rất đáng chọn
- Gà mái là con của trống đã có thành tích đấu → di truyền đòn tốt
- Gà có sổ theo dõi huyết thống (nếu có) càng lý tưởng
Gà mái nuôi không kỹ hoặc từng bị bệnh nặng dễ truyền gien yếu. Dòng lai tạp không kiểm soát cũng có thể làm hỏng cả đàn về sau.
Cách thử khả năng sinh sản của gà chọi mẹ
Không chỉ ngoại hình và nguồn gốc, khả năng sinh sản và chăm con cũng là tiêu chí then chốt. Nhiều con gà mái dáng rất đẹp nhưng không ấp trứng, đẻ kém hoặc nuôi con vụng.
Cách thử ấp thử đẻ
- Cho phối với trống tốt → theo dõi xem gà mái có đẻ đều không
- Theo dõi quá trình ấp trứng – nở – nuôi con xem có bỏ trứng, giẫm trứng không
- Gà mẹ chăm con khéo là gà giữ dòng tốt, con sinh ra có bản năng sinh tồn cao hơn
Chọn gà đã đẻ 1 – 2 lứa thay vì gà tơ
Gà mái đã từng nuôi con sẽ cho dữ liệu chính xác hơn về khả năng truyền giống. Gà tơ tuy khỏe nhưng chưa chắc hợp để làm mái nếu không theo dõi qua 1 mùa sinh sản.
Sai lầm cần tránh đối với cách chọn gà chọi mẹ
Không ít người mới chơi hay chọn mái chỉ vì ngoại hình bắt mắt hoặc gà đang đẻ tốt mà quên mất các yếu tố cốt lõi về dòng máu và bản năng chiến đấu.
- Gà mái to xác nhưng di truyền chậm chạp, dễ sinh con đá lười, phản xạ kém
- Gà mái không chịu ấp, bỏ con, không nuôi tốt → dù đẹp vẫn nên loại bỏ
- Mỗi trống chỉ nên phối với 2–3 mái để đảm bảo chất lượng giống được kiểm soát
Lưu ý khi phối giống và chăm sóc gà chọi mẹ giống
Sau khi chọn được gà mẹ đạt chuẩn, quá trình phối giống và chăm sóc cũng cần được đầu tư đúng cách để tối ưu hóa thế hệ chiến kê tiếp theo.
Không nên cho gà mẹ giao phối lung tung
- Chỉ phối với gà trống đã được chọn lọc kỹ
- Một gà mái nên giao phối với 1 trống duy nhất trong thời kỳ sinh sản để đảm bảo đồng huyết
Chế độ ăn cho gà mái đang đẻ
- Cám gà + bắp xay + trứng gà sống
- Thêm rau xanh, cám bổ sung canxi để vỏ trứng chắc, gà con không dị tật
- Uống nước sạch, bổ sung vitamin định kỳ
Chuồng trại cho gà mẹ
- Chuồng lót trấu khô, sạch
- Không ồn ào, không để nhiều gà khác lại gần → tránh căng thẳng, đạp trứng
Kết luận
Việc đầu tư vào gà chọi mẹ giống như bạn chọn hạt giống cho một mùa vụ dài hạn. Một mái chiến chuẩn không chỉ giúp bạn sinh ra những chú gà con khỏe mạnh, máu chiến mà còn đặt nền móng vững chắc cho một dòng gà “không đối thủ” trong tương lai. Hãy nhớ, không có gà con tốt nếu gà mẹ yếu. Vì vậy, đừng tiếc công, tiếc sức – hãy chọn gà chọi mẹ đúng chuẩn ngay từ đầu, để sau này, mỗi lần gà con bước lên sới, bạn biết rằng mình đã gieo đúng hạt giống của chiến thắng.
